South Khorasan زمانی بخشی از خراسان بزرگ محسوب میشد که در سال ۱۳۸۳ به شکل امروزی درآمد و Birjand به مرکزیت این استان و یازده شهرستان دیگر نیز زیرمجموعه آن شدند. رد پای تاریخ در باغها و معماری خاص روستاهای استان خراسان جنوبی دیده میشود.
استانی کویری که از هر قطره آب و خاک حاصلخیزش نشانهای از حیات و زندگی به وجود آمده است، قناتها و باغهای سرسبز این منطقه نشانهای از این سخن است. Akbaryeh Garden یکی از آثار تاریخی مهم شهر بیرجند محسوب میشود، جزییات معماری خاص این عمارت را از دست ندهید چرا که تلفیقی از معماری روسی و اسلامی با یکدیگر است. Kolah Farangi Fort ، بنایی شش ضلعی که رنگی سفید دارد و امروزه به عنوان استانداری شهر بیرجند استفاده میشود و قدمتش به دوران زندیه میرسد، Shokatiyeh School در شهر بیرجند سومین مدرسهای بود که به سبک دارالفنون ساخته شد و عاملی برای کسب شهرت علم و فرهنگ به این شهر گشت. Hakim Nazari Tomb در بافت قدیمی شهر وجود دارد. اگر میخواهید شهر را از بالا نگاه کنید به قلعه بیرجند که در بلندی آن بنا شده است سری بزنید. دیدن شهری با درختان چنار و حاشیهای کویری هیچ وقت از یادتان نخواهد رفت.
Golshan Garden Mansion ، با معماری خاص و مربع شکلی که دارد یکی از مهمترین باغهای ایرانی محسوب میشود که در فصل بهار یکی از جذابترین مناطق استان است.
در شهر فردوس مسجد جامع قدیمی است که دو ایوان دارد و به سبک معماری خراسانی ساخته شده است، Ferdows Hot water spring و قنات بلده و روستای باغستان از دیگر مناطقی است که در این شهر نباید دیدن آنها را از دست داد.
معماری روستاهای خراسان جنوبی خاص و مورد توجه است. Makhunik که یکی از هفت روستای شگفتانگیز جهان محسوب میشود و به روستای لیلی پوتها به خاطر کوتاهی قد مردمش، شهرت داشته است. اگر گشتی در این روستا بزنید آنچه جلب توجه خواهد کرد نوع ساخت خانههاست که به صورت فشرده در کنار هم و در گودی زمین ساخته شدهاند. روستای دیگری که میتوان جمع معماری و طبیعت را با هم در آن دید، Chenesht است. روستایی که بین چهار رودخانه و کوهستان قرار گرفته و باغها و مزراع فراوانی دارد. بافت مسکونی روستا، غار چنشت و چهل چاه از جمله دیدنیهای تاریخی این روستا هستند. روستای اسفزار که قلعهای تاریخی در بالای آن خودنمایی میکند. روستای استند که مصالح خانههای آن از سنگ است و در دره و منطقهای کوهستانی قرار گرفته است، با قدم زدن در این روستا به بکر بودن آن پی خواهید برد. روستای نینگان که در شهرستان بشرویه قرار دارد و مرز بین کوهپایه و کویر است، Boshrouyeh Mills و Boshrouyeh Girl Castle از آثار تاریخی مهم آن هستند.
از کهنترین شهرهای استان خراسان جنوبی Khusf است که بافتی تاریخی به همراه مسجدجامع و چند آرامگاه دارد. Hendevalan Mosque با معماری خاص در سردر ورودی که تزیینات آجری آن بسیار متنوع است و یادگار دوران تیموریان است در Darmyan قرار دارد. Place not foundهای نهبندان، نشانهای از ابتکار مردم کویر است، Nehbandan Castle ، قلعه شاهدژ و Hedayat School از دیگر آثار تاریخی این منطقه به حساب میآیند.