کول فرح یکی از جاذبههای استان Khuzestan است که در ۷ کیلومتری شمالشرق شهر Izeh قرار گرفته است. کول به معنی «دره» و فرح به معنی «شاد» است، برعکس کول فرح که درهایی دلباز و زیباست، بیشتر درههایی که در این منطقه قرار دارند تنگ و با شیبی بسیار تند هستند.
در زمان عیلامیان از کول فرح بعنوان نیایشگاه استفاده میشده است.
در این دره ۶ نقش برجسته از دوره عیلامیان و با نوشتههایی با خط میخی وجود دارد که نشانه قدمت تاریخی این منطقه است. تصاویری که در نقشینههای حک شده به چشم میخورند، اشاره به اجرای مراسم مذهبی و مهمانیهای حاکمان دوره عیلامیان دارد.
این نقوش به شکل حجاری بر روی دیوارههای سنگی کول فرح نقش بستهاند. خوب است بدانید این نقشینههای سنگی یکی از گستردهترین حجاریها بر دل سنگها در ایران هستند. تصاویر حک شده در این نقشینهها نشان دهنده اولین نگاه و برداشت بشر از مدهب و آیین است که در این نقشینهها جلوهگر شدهاند.
توضیح مختصری در مورد ۶ نقشینه:
نقشینه اول: در ارتفاع ۶ متری از دامنه کوه قرار گرفته، در ابعاد ۱× ۱/۷۰ متر، در این نقشینه تصویری از حاکم دوران عیلامیان به نام «هانی» نقش بسته و تصویری از وزیر، نوازندگان، شکارچی، کاهنان، گاو نر، بزکوهی و سه قوچ که قربانی شدهاند حجاری شده است.
نقشینه دوم: این نقشینه بر روی تخته سنگی مثلثی شکل حجاری شده، در این تصویر صحنهای از مراسم قربانی کردن دیده میشود و فردی که دستان خود را به حالت نیایش جلوی صورتش گرفته است.
نقشینه سوم: تصویری از حمل مجسمه یکی از خدایان عیلامیان بر دوش ۴ مرد است و شاه با عدهای از همراهان پشت سر آنان قرار دارند. این نقشینه بر روی یک سنگ چهار گوش در ارتفاع ۲/۸۰ متری قرار گرفته و هر چهار طرف سنگ تصویری حجاری شده است.
نقشینه چهارم: این حجاری شبیه به نقشینه حجاری شده در تخت جمشید است با این تفاوت که این نقش قدیمیتر از نقش تخت جمشید است و بخاطر قدمت این نقشینه آن را مادر نقوش درگاههای کاخ صد ستون و پلکان آپادانا میدانند. در این نقشینه شاه بر تخت نشسته و میز هدایا در مقابلش قرار دارد.
نقشینه پنجم: تصویری از یک مرد ایلامی است در حال اجرای مراسم مذهبی و حیواناتی که قربانی شدهاند.
نقشینه ششم: آخرین نقشینه تصویری از حمل مجسمه یکی از خدایان ایلامی است به وسیله چهار نفر که کلاه برسر دارند.