Filigree
شاید بتوان گفت هنر ملیله‌کاری ظریف‌ترین و در عین حال دقیق‌ترین شاخه از صنعت فلز کاری است، اساتید این هنر با فلزهای سختی چون طلا، نقره و مس آثاری زیبا و ظریف خلق می‌کنند.
در حال حاضر شهر Zanjan قطب هنر ملیله کاری در ایران است، اما در شهرهای Tehran ، Isfahan و Tabriz تعداد انگشت شماری از هنرمندان به این هنر اشتغال دارند.
برای اجرای این هنر ظریف و دقیق مواد اولیه‌ای چون فلز (طلا، نقره و مس)، موم طبیعی، تیزاب، زاج سفید و جوهر گوگرد در کنار ابزار ملیله‌کاری که شبیه به ابزار آلات هنر زرگری (دستگاه نورد، کوره، سندان و چکش، بوته، حدیده، قیچی، انبر آتش‌کاری، لحیم و ...) است مورد نیاز است.
در ابتدا فلزی که قرار است کار ملیله روی آن اجرا شود با کمک دستگاه نورد به شکل مفتول‌های باریک چهار گوش که به نوار ملیله معروف است در می‌آید، سپس نوارهای ملیله با کمک حرارت و دقت و ظرافت استاد ملیله‌کار منعطف شده و به شکل نقش‌های ملیله‌کاری مثل: بته حقه، ریزه جقه، پیچک، غنچه، پیچ، سه چشمه و ... در می‌آیند و با لحیم خطوط ایجاد شده نوارهای ملیله بهم متصل می‌شوند و نقش‌های کوچک ملیله‌کاری خلق می‌شوند.
در ساخت ظروف و اشیا ملیله‌کاری یک صفحه فلزی مستطیل شکل که از جنس نوارهای ملیله نباشد را آغشته به موم می‌کنند طوری که ضخامت لایه ایجاد شده روی صفحه ۳ تا ۴ میلیمتر باشد، سپس قالبی به شکل شی که قرار است طرح اصلی ملیله کاری باشد آماده می‌شود و روی صفحه فلزی قرار داده می‌گیرد، یک نوار فلزی که پهنایش از نوار ملیله بیشتر باشد از کنار دیواره قالب عبور می‌دهند تا شکل قالب را به خود بگیرد و درون موم سطح فلز فرو رود. دیواره شی یا ظرف مورد نظر را تقسیم‌بندی می‌کنند و با نقش‌های ملیله‌کاری که از قبل آماده شده بود پر می‌کنند و بهم لحیم می‌کنند، در مرحله بعد دیواره‌های شکل گرفته قالب اصلی و پر شده از ملیله با دقت و ظرافت بسیار با کمک مفتول‌های بسیار ظریف بهم متصل می‌شوند و اسکلت اصلی ملیله‌کاری پدیدار می‌شود. گام بعدی آتش کاری اثر خلق شده است که در آن تمامی قطعه‌ها به وسیله گرده لحیم بهم متصل می‌شوند. سیم‌های فولادی از قالب اصلی جدا شده و برای از بین بردن اثر نقاط جوش، ملیله ساخته شده را درون ظرفی حاوی اسید سولفوریک رقیق قرار می‌دهند یا آن را در محلول زاج سفید و آبی می‌جوشانند؛ در انتهای کار اثر خلق شده با کمک سنباده یا سوهان ظریف پرداخت می‌شود.
بیشتر نقش‌های آثار ملیله‌کاری ریشه در نگاره‌های سنتی و طرح‌های اسلیمی دارد. آثار ملیله کاری روی: قندان، گیره استکان، سینی، گل سینه، جواهر آلات و ... پیاده می‌شود و بیشتر جنبه تزیینی و تجملاتی دارد.
