هنر هولهبافی در گروه نساجی سنتی قرار دارد و به آن در گویشهای محلی «تونبافی» یا «تُو بافی» نیز میگویند. مرکز اصلی بافت هوله در استانهای خراسان جنوبی و سمنان است.
دستگاه بافندگی هوله بافی مشابه سایر دستگاههای بافندگی مرسوم کشور و به صورت دو وردی یا چهار وردی است. این پارچه در گذشته با نخ پنبه بافته میشده و به دلیل جذب آب بالای آن هوله نامیده میشده است. اما در حال حاضر به دلیل تمایل بازار به نخهای ظریفتر و براقتر با نخهای ترکیب پنبه و پلیاستر بافته میشود که در نتیجه محصول نهایی هم درخشندهتر و هم ظریفتر است. یکی از خصوصیات هولههای این منطقه تک رنگ بودن آن است و تنها زینت آن، حاشیهای نازک در دو طرف هوله است که با نخی براق و رنگی متفاوت از زمینه بافته میشود. در گذشته هولههای بافته شده کاربردهای مختلفی از هوله، چادرشب و سایر کاربردهای خانگی داشته است و به رنگهای متنوعی بافته میشده است. اما در حال حاضر با توجه به تقاضای بازار در حال حاضر هولههایی با ابعاد مورد تقاضای بازار به عنوان هوله دست و صورت یا حمام بافته میشود.
طرز بافت هوله به این ترتیب است که اگر نخ پنبه برای کار استفاده شود، ابتدا آن را با چرخ ریسندگی آماده میکنند، نخها را به دور چند چوب نازک هم اندازه میپیچند، دسته چوبهایی که نخ به دورشان پیچیده شده به دور یک چوب بزرگتر و ثابت که به دستگاه وصل است پیچیده میشود؛ بافت با عبور ماکو از بین پودها انجام میشود با هر عبور ماکو از میان پودها دنده یا دفتین با پا به سمت جلو و عقب حرکت داده میشه تا نخی که توسط ماکو عبور داده شده، کوبیده شده و هوله بافته شود. از نقشهای هوله میتوان به: کُلو، گِنتی، چَپر بافت، جناغی و ساده اشاره کرد.
در حال حاضر هوله بافی در شهرهای مختلفی از استان خراسان جنوبی مانند خوسف ، نهبندان ، درمیان ، سرایان، قاین و بیرجند و به ویژه مود و روستای خورشاد رواج دارد. در استان سمنان، در روستاهای شهرستان شاهرود مانند ابر و قلعه بالا رواج دارد. از دیگر استانها میتوان به استان گلستان و یزد نیزاشاره کرد.