گلابتون دوزی یکی از انواع رودوزیهای سنتی ایران است که در آن بیشتر متن پارچه با نوعی نخ به نام گلابتون پوشانده میشود. این دوخت به «كمدوزی» نیز مشهور است.
گلابتون، طلایی است كه از حديده میکشند و به شکل ريسمانهاي باريك میسازند. در حال حاضر از نخهايی كه روكش فلزي زرد يا نقرهای دارد، استفاده میکنند.
تولید کنندگان این محصول بیشتر دختران و زنان هستند و این دوخت به صورت عمده در جزایر خلیج فارس و شهرهای استان هرمزگان و برخی شهرهای غربی استان سیستان و بلوچستان رواج دارد. مصرف عمده این دوخت بر روی لباسهای سنتی مردم این منطقه و به ویژه بر روی شلوارهای موسوم به شلوار بندری است، ولی با این وجود از این دوخت برای تزیین سایر انواع پوشاک و وسایل منزل نیز استفاده میشود.
مراحل انجام گلابتون دوزی:
ابتدا نقش مورد نظر را بر روی پارچه کپی میکنند. سپس پارچه را بر روی دايرهای چوبی كه «كم» يا «كمان» نام دارد قرار داده و اطراف آن را به وسيله يك نوار یا کش محکم میبندند و پارچه را از اطراف میكشند تا مانند پوست بر روی کم قرار گیرد. سپس هنرمند به كمك قلاب و نخ گلابتون، عمل دوخت را انجام میدهد. برای دوخت هنرمند دست چپ خود را در قسمت پشت پارچه قرار داده و قلاب را در دست راست نگه میدارد و آن گاه از روی كار، قلاب را به داخل پارچه فرو برده و با دست چپ نخ را که از يك سو به قرقره متصل است، به نوك برجسته قلاب آويخته و آن را از پارچه بيرون میكشد و دوباره به داخل پارچه فرو برده و این کار را ادامه میدهد و به اين ترتيب انواع دوخت بر روی پارچه ایجاد میشود. همچنین امروزه از تخهای ابریشمی رنگی و پولکهای رنگی برای دوخت استقاده میشود.