چَلَنگری (آهنگری سنتی)
فرایند فرم دادن مفتول‌ها و ورقه‌های فلزی با تکنیک حرارت دادن فلز و کوفتن آن جهت ساخت انواع محصولاتی نظیر داس، چکش، نعل و زنگوله چهارپایان و ... را آهنگری سنتی یا چَلَنگری می‌نامند. عمده مواد اولیه مورد استفاده در صنعت آهنگری عبارت‌اند از: قطعات فلزی مستعمل، زغال چوب و یا سنگ (کُک) آب و پودر تَنوکار است. ابزار کار آهنگر بومی از چند پُتک سبک و سنگین، سَندان، چکش ، قلم ، گیره و تغاری سفالین و پر از آب، کوره‌ای گلی و دَم متصل به آن جهت هوادهی به زغال و تنظیم حرارت کوره تشکیل می‌شود. از مهمترین تولیدات آهنگران سنتی ساخت انواع زنگ‌های مورد استفاده دامداران و چوپانان در سایزهای مختلف است که به صورت تک و گاهی جفتی به گردن حیوانات اهلی و سگ‌های گله آویزان می‌شود. ساخت هر زنگوله سه مرحله اساسی دارد، در مرحله اول ورق آهن مورد نیاز داخل کوره حرارت می‌بیند و مراحل تکمیلی روی آن انجام می‌گیرد تا بدنه زنگ ساخته شود، در مرحله دوم تیرگذاری وسط زنگ و در مرحله بعد هم صداگیری انجام می‌شود که مهارت خاص خود را می‌طلبد.
منبع: سایت میراث فرهنگی استان خراسان جنوبی
