آیا تا به حال پیش آمده است که هزینه، باعث بشه سفرتان را لغو کنید؟ یا به زمانی دیگر در آینده نامعلوم موکول کنید؟
یا آن را به جایی دیگر تغییر دهید؟
پیشنهاد میکنم این کار را نکنید، بلکه هزینهها را مدیریت کنید. به نظر من سفر کنید و سفر کنید مگر این که به دلیلی خارج از کنترل شما توانایی سفر به محلی خاص یا در زمانی خاص وجود نداشته باشد. مثل همین دوران همهگیری کرونا، یا بروز جنگ یا ویزایی که برخی کشورها به دلایل موهوم سختگیرانه میدهند. همیشه گزینههایی برای کاهش هزینههای سفر پیدا میشود تا لذت سفر را از دست ندهیم. در اینجا سعی میکنم تجربیات خودم را برای ارزانتر سفر کردن با شما در میان بگذارم.
مهمترین نکته این است که تا حد ممکن پیش از سفر، مقصدتان را بهتر و بهتر بشناسید. با این کار نه تنها سفرتان را ارزانتر میکنید بلکه لذت بیشتری هم از آن خواهید برد. درباره فرهنگ، تاریخ، عادات و ... مقصد مطالعه کنید. حتی گاهی لازم میشود در همین ایران خودمان از عادات اقوام و مردم شهرها بیشتر بدانیم، گاهی حتی ممکن است که از اینهمه تفاوت در بین مردم کشور خودمان و عدم شناخت نسبت به آنها تعجب کنیم.
برای مدیریت هزینه، اولین کاری که باید بکنیم لیست انواع هزینهها در مقصد را تعیین کنیم. ببینیم مقصد ما در هر بخش از هزینهها چگونه است و چه جایگزینهایی برای ارزانتر شدن میتوان انتخاب کرد. مهمترین هزینههای سفر اقامت، حمل و نقل و خوراک، و پس از آن تفریحاتی مانند: بازدید از موزه، بناهای تاریخی، خرید سوغات و ... قرار دارند.
حالا ببینید در این سفر برای شما چه چیزی در درجه بالای اهمیت قرار داد. به عنوان مثال اگر شما کسی هستید که به محل اقامت و خواب خود اهمیت بیشتری میدهید، شاید گزینههای زیادی برای ارزان کردن این بخش از سفر وجود نداشته باشد. یا اگر دیدن موزهها و بناهای تاریخی برای شما مهم است، نمیتوانید آنها را از سفرتان حذف کنید. پس باید علاقمندیهایتان را تعیین و اولویتبندی کنید.
اولین راه کاهش هزینه سفر این است که در زمانهای اوج سفر، به مسافرت نروید. برای نمونه در تعطیلات نوروز یا مناسبتی، در یک کشور خارجی تعطیلات کریسمس یا عید پاک، و به طور کلی هر تعطیلاتی که ممکن است در آن، گردشگران زیادی به همان نقطه مورد نظر سفر کنند.
پس از تعیین زمان سفر، کاری که باید انجام بدهید، پیدا کردن وسیله حمل و نقل است. با گران شدن بلیت وسایل حمل و نقل عمومی، حتی با وجود گران شدن بنزین به نظر میرسد، ماشین شخصی گزینه ارزانتری برای سفر در داخل کشور باشد، البته به شرطی که ماشین را با بیشترین تعداد نفرات استفاده کنید. برای مثال ما برای سفرهایمان یک جدول محاسبه هزینه بنزین و استهلاک به ازای هر کیلومتر ماشین درست کردیم که از آن برای محاسبه هزینه هر نفر برای ماشینهای شخصی در سفرهایمان استفاده میکنیم.
اگر هم به خارج از کشور سفر میکنید، پروازهای ارزان را در بازه مورد نظرتان پیدا کنید. سایتهایی هستند که امکان پیدا کردن ارزانترین بلیت رفت و برگشت را در محدوده تاریخی مورد نظر شما برایتان پیدا میکنند. در کشورهای اروپایی به خصوص پروازهایی به نام cheap flight وجود دارد که بسیار ارزانتر از پروازهای عادی دیگر است. البته تجربه ما میگوید که همه موارد این پروازها ارزانترین گزینه نیستند، چون امکان حمل بار در این پروازها بسیار محدود است و برای حمل بارتان باید هزینه زیادی به صورت جداگانه بدهید. همچنین در این پروازها نوشیدنی و خوراک ارایه نمیشود و از طرف دیگر فرودگاههای این پروازها به طور معمول در مکانهایی دورتر از مرکز شهرها هستند و برای رسیدن به مرکز شهر باید هزینه بالایی متحمل شوید. پس در انتخاب پرواز سعی کنید که همه جوانب از فرودگاه، ساعت پرواز، میزان بار مجاز، غذایی که سرو میشود و ... را در نظر بگیرید و فقط به قیمت پایین پرواز توجه نکنید.
از نکات دیگر در رزرو حمل و نقلهای خارجی این است که هر چه زودتر بلیتهایتان را خریداری کنید، برای شما به صرفهتر است. حتی گاهی امکان دارد تا یک پنجم هزینه نهایی بلیت مورد نظرتان را پیدا کنید.
گزینه دیگر در سفر، محل اقامت است. برای انتخاب محل اقامت، میزان حساستهایتان را در نظر بگیرید. به عنوان مثال من همیشه در حین سفر، همراه خودم ملافه شخصی دارم. برای همین در محل اقامت کمتر نگران پاکیزگی ملافهها هستم. پیشنهاد من برای اقامت ارزان و پاکیزه در ایران، اقامتگاههای بومگردی هستند. اگر هم به خارج از کشور سفر میکنید، میتوانید از B&B یا هاستلها به عنوان محلهای ارزان برای اقامت استفاده کنید. در هاستل میتوانید تنها یک تخت، در یک اتاق مشترک با سایرین داشته باشید که اگر بتوانید با این موضوع کنار بیایید، صرفهجویی خیلی زیادی در هزینه اقامتتان کردهاید.
اما وقتی میخواهید محل اقامت را انتخاب کنید، باید طرح سفرتان را ریخته باشید. چون خیلی مهم است که محل اقامت شما از محلهایی که شما قصد بازدید از آنها را دارید چقدر فاصله دارد. برای نمونه اگر هر روز قرار بر بازدید از موزهها و فضاهای دیدنی مرکز شهر است و محل اقامت شما در فاصله زیادی از مرکز شهر قرار گرفته باشد، هر روز باید هزینه مترو، اتوبوس یا تاکسی برای رسیدن به مرکز شهر را پرداخت کنید.
بنابراین باید میزان ارزانتر بودن محل اقامت به میزان کرایهای که هر روز پرداخت میکنید را بسنجید. در سفرهای خارج کشور مخصوصا در کشورهای اروپایی به این مورد توجه داشته باشید که به خصوص هزینه مترو یا اتوبوس تا حدود زیادی گران هستند. علاوه بر این به سرویسهایی که محل اقامت ارایه میدهد نیز توجه کنید. مواردی مثل صبحانه، اینترنت رایگان و ... که گاهی خرید جداگانه همین موارد هزینههای بیشتری از پیشنهاد اقامتگاهتان برایتان خواهد داشت.
نکته دیگر در سفر، به ویژه سفرهای خارجی، حمل و نقل داخل شهری یا بین شهری است. برای حمل و نقل داخل شهری، باید شرایط کشور مقصدتان را بررسی کنید. در بیشتر کشورها، بلیتهایی برای گردشگران وجود دارد که ارزانتر از بلیتهای عادی است. زیرا گردشگران به طور معمول در منطقههای مرکزی شهر تردد میکنند و لازم نیست بلیتهای گران خارج از شهر را خریداری کنید و یا میتوانید از بلیتهای روزانه یا هفتگی استفاده کنید. همچنین در برخی شهرها برای ساعت های خلوت و کم تردد در ساعاتی از روز بلیتهایی آماده شده که برای گردشگران مناسب است و میتواند بخشی از صرفهجوییهای شما در سفر باشد. با این حال شما باید گزینههایی که مقصد در اختیارتان قرار میدهد را بشناسید و مناسبترینش را انتخاب کنید.
راه دیگر، استفاده از روشهای استفاده اشتراکی از ماشین است. چیزی که در کشورهای اروپایی بسیار رایج است و در حال حاضر سایتهای متعددی در این زمینه فعال هستند و اگر خیلی ماجراجو هستید، و میخواهید تجربه متفاوتی از سفر داشته باشید میتوانید هیچهایک را امتحان کنید. البته توصیه میکنم که به خاطر این که هیچهایک روش قواعد خاص خودش را دارد قبل از اقدام حتما از تجربه دیگران بهره بگیرید و با اطلاعات کافی و درست امتحانش کنید.
هزینه دیگری که در سفر با آن مواجه هستید، خوراک است. هر چند خوراک بخشی از فرهنگ جامعه میزبان، و یکی از لذتهای سفر است. اما میتوانید با حذف یکی از وعدههای غذایی و جایگزینی آن به ویژه با میوههای بومی، یا با تنقلات یا غذاهای از پیش آماده، در هزینه خوراک به میزان خوبی صرفهجویی کنید. به عنوان مثال در بسیاری از شهرهای ایران و حتی بسیاری از کشورهای دیگر، نانهایی به عنوان میان وعده یا صبحانه ارزان پخته میشود که امتحان کردن آنها خالی از لطف نیست. اما توصیه میکنم که هیچوقت از لذت خوراکیها و میوهها چشم پوشی نکنید.
گام دیگر در مدیریت هزینه سفر، برنامهریزی مکانهای دیدنی به صورتی است که نیازی به استفاده از سرویسهای حمل و نقل نداشته باشید. این کار به ویژه اگر اهل پیادهروی باشید، میتوانید بخش عمده شهر را پیادهروی کنید و با این روش گوشه و کنار شهر را کشف کنید و از آن لذت ببرید. برخی موزهها و مکانهای دیدنی در روزهای خاصی رایگان هستند. یا برخی از آنها این امکان را دارند که اگر بلیت چند موزه را با هم بخرید، صرفه جویی بیشتری انجام دهید. همه اینها میتواند به میزان خوبی در هزینههای شما تاثیرگذار باشد.
در آخر اگر میخواهید با خود سوغات از سفر به خانه بیاورید، پیشنهاد میکنم از فروشگاه موزهها و گالریهایی که در مراکز توریستی قرار دارند، خرید نکنید. این امکان برای شما وجود دارد که سوغاتیهای مشابه را از مغازههایی در بازارهای محلی به قیمتهای بسیار ارزانتر پیدا کنید و بخرید. بسیاری از کشورها و شهرها و مقاصد گردشگری، بازارچههای هفتگی و محلی کوچک و برزگی با حال و هوایی خاص خود دارند که با قدم زدن در آنها میتوانید سوغاتیهایی خاص و بسیار هیجان انگیز را با قیمتهایی به مراتب مناسبتر پیدا کنید.
با همین راهکارهای ساده و البته استفاده از تجربههای افراد باسابقه میتوانید سفرهای بیشتری با برنامهریزیهای بهتر و مناسبتر داشته باشید.
نویسنده: ترگل انورینژاد