در یک دهه گذشته، تعداد زنانی که تنها یا به صورت گروهی سفر میروند رشد زیادی داشته اما با وجود این افزایش، هنوز مقاصد به صورت مناسبی برای حضور زنان آمادهسازی نشده است و متاسفانه هنوز زنان نگرانیها و محدودیتهای بیشتری نسبت به مردان برای سفر دارند.
در ایران هم امکان سفر گروهی و تکی زنان دیروقتی نیست که امکان پذیر شده است. در همین یک دهه گذشته مراکز اقامتی به زنان تنها، اتاقی برای اقامت نمیدادند و تنها با استفاده از روشهایی مانند ارایه حکمهای ماموریت و یا سفر با محارم امکانپذیر بود. اما این امر در طول سالهای اخیر بسیار تسهیل شده و امروز زنان به راحتی به هر نقطهای از ایران امکان انواع سفر را دارند. هر چند به مرور زمان و با رشد تقاضای سفر از سوی اقشار مختلف به ویژه زنان، موانع و محدودیتها در حال رفع شدن است. اما با این حال تجربه سفر به بیشتر نقاط ایران، نشان داده که مشکل خاصی برای زنان در سفر حتی به صورت انفرادی وجود ندارد ولی نکته قابل توجه که البته همه افراد و به ویژه زنان باید به آن توجه داشته باشند، این است که در سفر برخی ملاحظات فرهنگی و مذهبی مناطق مختلف کشور را رعایت کنند. علاوه بر این که پیش از سفر همه افراد با توجه به شرایطشان باید ملاحظات مقصد را بدانند، تا سفر راحتتر و امنتری داشته باشند، زنان باید حساسیت بیشتری پیش از سفر و در هنگام برنامه ریزی به خرج دهند.
شاید یکی از مهمترین دغدغههای زنان برای سفر، انتخاب مکان اقامت باشد. پیدا کردن محل اقامت امن از جمله مهمترین پارامترهای سفر، به ویژه در سفرهای انفرادی است. امروزه رفتن زنان به هتلها در ایران بلامانع است و زنان میتوانند به راحتی در تمامی اقامتگاههای رسمی جا رزرو کنند. خوشبختانه در حال حاضر تنوع اقامتگاهها در تمامی نقاط ایران سبب شده است تا امکان اقامت و استقرار به راحتی فراهم باشد. اما توصیه به تمامی گردشگران و به ویژه زنان و جوانان، در محلهای دارای مجوز رسمی اقامت داشته باشند و از رفتن به اقامتگاههای بینام و نشان و بدون مجوز خودداری کنند.
اگر با یک همسفر مرد به سفر میروید، امکان گرفتن اتاق مشترک در صورتی که با یکدیگر محرم باشید، امکان پذیر است، مثل رابطه فرزندی، همسری یا سایر وابستگانی که در دین اسلام به عنوان محارم شناخته میشوند. برای این منظور باید مدرک معتبر در هنگام ورود ارایه دهید و در غیر اینصورت باید در دو اتاق جداگانه اقامت داشته باشید.
مسایل بهداشتی یکی دیگر از ملاحظاتی است که زنان باید به آن توجه ویژه داشته باشند. به صورت کلی میتوان گفت، زنان حساسیتهای بهداشتی بیشتری نسبت به مردان دارند و ممکن است برخی اقلام بهداشتی خاص در شهرهای کوچکتر یا روستاها به سادگی در دسترس نباشند، بنابراین سعی کنید پیش از سفر نسبت به تهیه آن اقدام کنید و در لیست وسایل مورد نیاز سفر آن را بگنجانید.
سرویسهای بهداشتی بین جادهای، مساله دیگری است که ممکن است در بسیاری موارد به خصوص در جادههایی غیر از اتوبانهای اصلی، فاقد سرویس بهداشتی فرنگی و نیز دستمال کاغذی باشند. با وجود آنکه امروزه سرویسهای بهداشتی فرنگی در بیشتر خانهها و اقامتگاهها تعبیه شدهاند، اما در صورتی که نیاز به پدهای مخصوص سرویسهای فرنگی دارید، آن را در شهرهای بزرگ تهیه کنید، تهیه چنین چیزی در شهرهای کوچک و روستاها بسیار سخت است.
ساعت کار سرویس حمل و نقل عمومی را در شهر مقصد، چک کنید یا از بودن ماشین برای جابجایی به محل موردنظرتان برای اقامت مطمین شوید. در برخی شهرهای کوچک ممکن است امکان جابجایی در ساعات دیرهنگام محدود باشد. اگر در ساعات دیرهنگام به مقصد میرسید و نیاز به تغییر ماشین تا مقصد نهاییتان است، پیش از ورود به مقصد نسبت به رزرو ماشین برای جابجاییتان اقدام کنید. هر چند بسیاری از شهرهای کوچک از امنیت نسبی بیشتری نسبت به شهرهای بزرگ برخوردارند بهتر است در ترددهای دیرهنگام خود، ملاحظات تردد در این ساعتها را در نظر بگیرید.
یکی از ملاحظات خاص در کشور ایران، ملاحظات مذهبی و عرفی جامعه محلی ایران است. برخی شهرها و روستاها نگاه ویژهای به شرایط پوششی و رفتاری گردشگران و به ویژه زنان دارند. برای آنکه در طول سفر راحت باشید، سعی کنید ملاحظات جامعه میزبان را رعایت کنید. این امر از جنبه فرهنگی و نگذاشتن تاثیر مخرب بر جامعه میزبان از اهمیت زیادی برخوردار است.
اگر قصد سفر به ساحلهای شمال کشور یا جنوب را دارید، در برخی سواحل، به طور خاص سواحل دریای خزر در شمال کشور، مکانهای خاصی برای شنای زنان در نظر گرفته شده که شنا در این سواحل از طریق پوششهای مرسوم شنا امکان پذیر است، اما در سایر مکانها برای ورود به آب باید پوشش کامل داشته باشید. برای ورود به مکانهای مذهبی، مانند برخی مساجد، امامزادهها و حرمهای مطهر پوشیدن چادر الزامی است. در بسیاری از این نقاط چادرهای عمومی در هنگام ورود در ازای کارت شناسایی معتبر داده میشود.
به صورت کلی با وجود نوپا بودن سفرهای زنان چه در ایران و چه در جهان، امکان سفری امن و بیدغدغه حتی به صورت انفرادی برای زنان وجود دارد، ولی همچنان ملاحظات بیشتری نسبت به مردان را باید رعایت کنید.
نویسنده: ترگل انورینژاد