توصیف اقامتگاه بومگردی خانه توسلیان
خانه تاریخی توسلیان در هسته مرکزی شهر نطنز، در محله کهنو واقع شده است.
بنای این خانه به مساحت ۴۷۰ متر، در دو مرحله ساخته شده است. بنای اولیه در دوران صفویه، با هفت اتاق تودرتو، از یک سو با دهلیزهای زیرزمینی به آتشکده ساسانی و از سوی دیگر به مسجد جامع شهر نطنز وصل می‌شده است. بعدها بنای جدید به‌روی بنای قدیمی ساخته شد، که اولین اتاق در اوایل دوران قاجار جهت استفاده امام جماعت آن زمان بنام سیدمحمد طباطبایی شروع به ساخت گردید و به مرور زمان دیگر اماکن داخلی، تکمیل شد.
این بنا در سال‌های اخیر تخلیه و به مرور زمان سقف‌های آن در اثر بارندگی خراب و حالت رکود را سپری می‌کرد. خوشبختانه در سال ۱۳۹۳ توسط مالک جدید (استاد سعید توسلیان) خریداری، مرمت و نوسازی گردید.
خانه تاریخی توسلیان دارای ۱۰ اتاق درون‌گرا و دارای حیاط مرکزی است که در یک طرف اتاق‌های سه دری آن را احاطه کرده است. لازم به تذکر است کلیه درب‌های این اتاق‌ها چوبی و با تاجی چند پر و گره‌چینی شده با شیشه‌های رنگین تزیین شده است. سقف کلیه اتاق‌ها تیرهای چوبی و تخته پوش است. کل بنا با پوشش کاه‌گل آرایش شده که این امر در خنک نگهداشتن و یکنواختی نور آفتاب کمک می‌نماید.
این خانه در ۲ طبقه که به وسیله پله‌های آجری و دالان به هم مرتبط هستند، مرمت شده و طبقه دوم شامل ۶ اتاق و ۶۰ متر ایوان است. در کنار فضای داخلی حیاط، محلی جهت پخت نان با ۲ درب چوبی وجود دارد.
در میان حیاط یک درخت تنومند توت با عمری حدود ۱۲۰ سال قرار دارد. زیر این درخت حوض آب کوچکی قرار گرفته و با آب قناتی که از داخل مسجد جامع عبور می‌کند و با گذر از چند خانه به این خانه می‌رسد، لبریز می‌شود و از خانه عبور می‌کند و در آخر از آن خارج می‌شود.
در قدیم جهت حفظ اموال و فرزندان از دست سارقان در کف برخی از اتاق‌ها دخمه‌های کوچکی با درب چوبی تعبیه شده است.
از جاذبه‌ها و ویژگی‌های منحصر بفرد این بنا می‌توان به قرار گرفتن در مجاورت مسجد جامع، آتشکده ساسانی، حسینیه مرکزی شهر، موزه میراث فرهنگی، حمام خورشید و چندین آب انبار تاریخی اشاره کرد.