فرهنگ استان آذربایجان شرقی
مردمی از نژاد آریایی، با اصالت و شهره به خانواده دوستی و تعصبی از جنس آذری.
فرهنگ و آداب و رسوم در آذربایجان شرقی همانند دیگر مناطق، وابسته به شرایط جغرافیایی و پیشینه تاریخی اقوام ساکن در آن منطقه است، آذربایجان شرقی مرز میان ایران و کشورهای آذربایجان و ارمنستان است و طبیعی است که آداب و فرهنگ این منطقه در گذر زمان و با توجه به دست‌اندازی‌های قوم‌های مختلف به این استان دچار تغییر شده باشد، اما با تمام این تفاسیر این استان یکی از با اصالت‌ترین فرهنگ‌ها را داراست.
مردم آذربایجان شرقی مسلمانند و پیرو مذهب شیعه هستند، همچنین اقلیت‌های مذهبی نیز در این استان زندگی می‌کنند.
زبان مادری مردمان آذربایجان آذری است، البته نوع بیان یا همان لهجه آذری‌ها در مناطق مختلف متفاوت است.
یکی دیگر از ویژگی‌های آذربایجان شرقی لباس سنتی مردم این استان است که بارزترین مشخصه این قوم به حساب می‌آید، سبک و انتخاب پوشش، ارتباط مستقیم با شرایط جغرافیای و آب و هوای منطقه دارد. لباس بومی زنان در این استان شامل؛ پیراهن (کوینک) و دامن چین‌دار بلند (تومان)، جلیقه، چارقد یا همان روسری بزرگ و گالش که همان کفش بدون پاشنه است، پارچه‌ای که برای دوخت لباس زنان به کار می‌رود دارای رنگ‌های شاد و گلدار است.
لباس محلی مردان در این استان شامل؛ کلاه یا پاپاخ، عرقچین، پیراهن سفید یا کوینک، لباسی شبیه به کت به نام بی‌غب کوینک، پالتو یا اویمادن و چاروق و چوست برای پاپوش است.
در حال حاضر و با افزایش فرهنگ شهرنشینی در بیشتر شهرها لباس‌های سنتی اقوام مختلف کمتر دیده می‌شود، اما هنوز هم اهالی روستاهای آذربایجان شرقی فرهنگ کهن آذری را زنده نگه‌داشته‌اند و به سبک نیاکانشان لباس می‌پوشند.
موسیقی و نغمه‌ها بخش جدا نشدنی از فرهنگ هر منطقه است و نمادی زنده از تاریخ گذشتگان است، آذربایجان شرقی یکی از مناطقی است که مالک گنجینه‌ای کهن در موسیقی است و شاهد این مدعا عاشیق‌های این اقیلمند. عاشیق‌ها هنرمندانی هستند که علاوه بر نواختن ساز، شاعر، خواننده، هنرپیشه و داستان‌گو نیز هستند و در یک کلام عاشقند. در برگزاری بیشتر مراسم و آیین‌ها در این استان، عاشیق‌ها نقش پررنگی دارند و شور و نشاط را با نوای سازشان در کالبد آیین می‌دمند. معروف‌ترین ساز آذربایجان قوپوز است که شبیه تار و کمانچه است و نُه سیم دارد. قوپوز بر سینه عاشیق می‌نشیند و از عمق جان عاشیق سخن می‌گوید.
مردم این استان پایبند به آداب و آیین‌های ملی و مذهبی هستند و از میان این رسم‌ها می‌توان به؛ مراسم چهارشنبه سوری، عید نوروز، چله کوچک، شب چله و... برگزاری ماه‌های عزاداری (محرم و صفر)، اعیاد مذهبی (قربان، فطر، غدیر و ...) اشاره کرد که هر کدامشان با آداب خاص مردم آذربایجان اجرا می‌شوند.
صنعت قالی بافی یکی از صنایع مهم در این منطقه است که قدمتی طولانی دارد چنان‌که، شهر تبریز شهر جهانی بافت فرش است. فرش‌های ابریشمی و پشمی که در شهرستان هریس بافته می‌شوند شهرتی جهانی دارند. صنعت مهم دیگر اهالی آذربایجان گلیم بافی است. گلیم‌های سوماک که با طرح ها و نقش‌های مخصوص همین منطقه بافته می‌شوند. گلیم شاهسون مهمترین گلیم این منطقه است.
صنایع دستی و انواع خوراکی‌ها هم‌چون باسلوق مراغه، قرابیه تبریز، نوقای تبریز که محلی‌ها آن‌را «لوکا» می‌گویند، ربس، شیرینی کنجدی، شکلات تسبیحی، پنیر لیقوان، ترشی زغال‌اخته شهرستان کلیبر، آجیل تبریز و انواع خشکبار را می‌توان به عنوان سوغاتی تهیه کرد.
