استان اردبیل، که در شمال غربی ایران قرار گرفته، استانی مرزی است و رود ارس مرز مشترک بین ایران و جمهوری آذربایجان در این استان قرار دارد. هم آب و هوای مدیترانه‌ای گرم و معتدل و هم کوهستانی سرد و معتدل دارد که جز یکی از مناطق سردسیر ایران محسوب می‌شود. مدت طول سرما در این منطقه، پنج تا هشت ماه در سال است. از دریاچه شورابیل برای آبیاری کشاورزی استفاده می‌شود. طبیعت به استان اردبیل طبعی مهربان و زیبا بخشیده است، حضور کوهستان سبلان (ساوالان) خود به تنهایی، برای داشتن طبیعتی زیبا کافی است، آتشفشانی خاموش به ارتفاع ۴۸۱۱ متر، که در جنوب شرقی مشگین شهر قرار دارد. در این استان کوه‌های متعدد دیگری نیز وجود دارد که مهم‌ترین آنها با قابليت گردشگری، رشته کوه صلوات داغ، کوه‌های باغرو و بزغوش هستند. از مهم‌ترین فعالیت‌های طبيعت‌گردی که می‌توان در استان اردبیل انجام داد، گردشگری ييلاقی در دامنه‌های سرسبز سبلان، وجود دره‌های موييل و شيروان دره سی، صخره نوردی در ديواره‌های طبيعی اين دره‌ها، قابليت اسکی و ورزش‌های زمستانی در پیست اسکی آلوارس ، پیست اسکی روی چمن جنگل فندقلوی نمین و بازديد از عشاير مستقر در مناطق ييلاقی است.
آب و هوای خنک در فصل تابستان و بهار یکی از ویژگی‌های این منطقه برای گردشگری محسوب می‌شود. وجود چشمه های آبگرم معدنی بخصوص در سرعین ، فرصتی را برای این استان فراهم کرده است تا پذیرای تعداد زیادی گردشگر باشد.
مهم‌ترین درياچه‌های استان که می‌توان به عنوان مناطق گردشگری از آنها نام برد، درياچه‌های نیور، شورابيل و درياچه قله سبلان است. در استان اردبيل ده‌ها تالاب کوهستانی و دشتی در کوه‌های سبلان و باغرو و جلگه‌ها وجود دارد که دارای آب شيرين هستند، و از نظر ذخيره و تامين آب، و هم‌چنین زيستگاه پرندگان مهاجر آبزی و کنار آبزی و جذابيت‌های گردشگری اهميت دارند. تالاب شورگل، ملا احمد، قره سو، پته خور، نوشهر و آلوچه از تالاب‌های مهم استان‌اند. در استان اردبيل به خصوص در منطقه خلخال غارهای کوچک و بزرگ متعددی وجود دارد که مهم‌ترین آنها عبارتند از: غار يخگان، غار هفت خانه (يدی اولر)، غار جلال آباد.
از دیگر مناطق گردشگری این استان بقعه شیخ‌صفی‌الدین اردبیلی است، که یکی از ده اثر باستانی مهم کشور محسوب می‌شود. این اثر در فهرست آثار جهانی یونسکو نیز به ثبت رسیده است. بازار اردبیل، تالار چینی‌خانه، کهنه‌قلعه مشگین شهر، بقعه شیخ حیدر از مناطقی هستند که دیدن آنها ارزشمند است.