Qom Province Culture
استان قم بعد از Mashhad دومین شهر مذهبی ایران است. با توجه به قرارگرفتن Masoome Holy Shrine خواهر امام هشتم شیعیان و همچنین مدرسه فیضیه در استان قم، فضای مذهبی بر آداب و رسوم و آیین‌های بومی این استان تاثیر زیادی گذاشته است.
زبان مردم قم فارسی دری با گویش قمی است و از آنجا که قومیت‌های مختلف در این استان ساکن هستند زبان ترکی، کردی و افغانی نیز از زبان‌های رایج در قم است.
در استان قم دیگر خبری از لباس‌های محلی این منطقه نیست و به ندرت پوشش‌های سنتی در شهر دیده می‌شود؛ لباس زنان شامل؛ شلوار قردار، چارقد، شلیته ، آرخالق و پیراهنی به نام دورچین که از پارچه‌های ساده و گلدار دوخته می‌شد و پاپوش‌شان گیوه و چاقچور بوده است، مردان قمی هم کلاهی از جنس‌های مختلف بر سر می‌گذاشتند و تن‌پوش‌شان پیراهن یا شیخی، جلیقه، کت و قبا بوده و گیوه و نعلین به پا می‌کردند.
آیین‌های بومی و ملی هنوز هم در قم با چاشنی و عطر مذهبی انجام می‌شوند به عنوان مثال؛ یادمان ورود حضرت معصومه به قم که در ۲۳ ربیع الاول است، یا رسم سر درختی که در اوایل بهار برای حفاظت از باغ‌ها و دوری از آسیب‌های احتمالی در روستای Veshnave انجام می‌شود؛ در این مراسم با هزینه اهالی گاوی خریداری می‌شود و دستمال سبز رنگی به سر گاو می‌بندند، در روستا می‌گردانند و در امام‌زاده‌ای قربانی می‌کنند و با گوشتش حلیم می‌پزند و بین مردم پخش می‌کنند؛ از دیگر مراسم لاله‌گردانی یا شمعدان‌گردانی است که در آستان حضرت معصومه انجام می‌شود، همچنین آداب و رسم‌هایی مثل؛ عید نوروز، چهارشنبه سوری، شب یلدا و ... نیز در قم برگزار می‌شوند. علاوه بر آداب بومی آیین‌های مذهبی در قم به خصوص در بارگاه حضرت معصومه با شکوه و ارادتی خاص به امامان شیعیان انجام می‌شود؛ عزاداری ماه محرم و صفر، شب‌های قدر، اعیاد مذهبی و ... .
غذاهای سنتی و محلی این استان، آبگوشت قنبید یا کلم قمری، آش پتله، ماش‌ماشک، ماشاب، دمپختک قمی و کوفته قمی می‌باشد.
از صنایع دستی استان می‌توان به Stone Carving ، کاشی‌کاری، Pottery و سرامیک، Carpet Weaving و مروابافی اشاره کرد. معروف‌ترین سوغاتی استان، شیرینی به نام سوهان است که در گذشته به حلوای قمی معروف بوده است. شیره انگور، کشمش، گردو و بادام نیز از جمله محصولاتی است که می‌توان به عنوان سوغاتی از بازار قم تهیه کرد.
