منطقهای دیگر از ایران زمین که پایتخت طبیعت خوانده میشود، ساکنین کهگیلویه و بویراحمد به زبان لری صحبت میکنند.
بیشتر ساکنین این استان مشغول به کشاورزی و دامپروری هستند. این استان دارای فرهنگ و پیشینهای کهن است، اولین قومی که در این منطقه ساکن شدند عیلامیان بودند.
بویراحمدیها مسلمانند و مذهبشان شیعه اثنی عشری است، مردمی خونگرم و پایبند به اعتقادات و باورهای دینی و مذهبی هستند.
همانند بیشتر استانهای ایران مردم کهگیلویه هم دارای پوشش سنتی و مخصوص اقلیم خود هستند، در این میان لباس زنان این منطقه از جذابیت خاصی برخوردار است؛ دیدن پوششهای رنگی زنان در دل طبیعت بکر این استان جذابیت زیادی برای این منطقه به ارمغان آورده است. لباس زنان شامل؛ سرپوشی به نام مینا (پارچهای به عرض ۷۰ و طول یک متر است)، چارقد، لچک، کلاه کوچک که زیر مینا بر سر میکنند، پیراهن و دامنی که بیشترین ابعاد پارچه را به خود اختصاص میدهد، به گونهای که برای دوخت هر دامن چیزی حدود ۵ تا ۱۲ متر پارچه استفاده میشود. رنگ لباسهای زنان با رنگهای روشن و شاد طراحی میشود و هر چه سن زنان افزایش مییابد از رنگهای تیره برای دوخت لباس استفاده میشود، همچنین زنان نوعی کت زنانه به نام دلگ با آستینهای بلند و تزیینات خاص در مراسم و جشنها میپوشند.
پوشش مردان این استان؛ جبه، دلگ، شال، پیراهن بدون یقه و با آستین گشاد، کلاه (از جنس پشم گوسفند و به رنگ خاکستری و مشکی و بسیار سفت و محکم است) و گیوه است.
موسیقی و نغمهها در فرهنگ استان کهگیلویه و بویراحمد از جایگاه و اصالت خاصی برخوردار هستند. سازهایی که به موسیقی این خطه روح میبخشند شامل؛ کرنا، دهل، نی و پیشه است. در مناسبتها مختلف، موسیقی و حرکات موزون در کنار هم به مراسم شور و نشاطی مضاعف میدهند. از حرکات موزون که ریشه در فرهنگ و تاریخ این استان دارد میتوان به؛ دستمال بازی، رقص چوب، ترکه بازی و اسب سواری اشاره کرد.
آداب و رسوم هر منطقه وابسته به باورها و اعتقادات قومی و قبیلهای ساکنین آن منطقه است، در بویراحمد هم بسیاری از آیینها و آداب هنوز زندهاند و اجرا میشوند؛ برگزاری اعیاد مذهبی و ملی، برگزاری ماههای عزاداری، مراسم و سنتهای چند مرحلهای ازدواج: کچهزنی، کدخداگشونی، خواستگاری، خسی، نشانهبندون و ... .
در کنار تمام جذابیتهای کهگیلویه جا دارد به صنایع دستی و محصولات این استان اشاره کنیم؛ Kilim Weaving ، Carpet Weaving ، Gabbeh Carpet Weaving ، Course Weaving آینه دان یا چنته، خورجین، شله یا آلاتی، جل، جوال و گچمهبافی؛ گردو، عسل، انگور و سیب.
اکر به این استان سفر کردید از غذاهای معروف و خاص این منطقه بچشید، انواع شلهها که با دوغ، ماست و شیر و به همراه برنج پخته میشوند، آش کارده، آش دنگو، نان بلوط، نان برکو، لوی و تیلیت پیاز.