در ایران هر جا صحبت از چاقو و چاقو سازی باشد ناخودآگاه نام شهرZanjan در ذهن تداعی میشود، مرغوبترین چاقوها متعلق به هنرمندان چاقو ساز این شهر است. گویی از زمانهای قدیم و با توجه به جنگها و درگیریهای تاریخی ایران که در این منطقه رقم خورده و همچنین در دسترس بودن معادن غنی آهن و مس که مواد اولیه صنعت چاقو سازی هستند عامل شده این صنعت در زنجان شکل گرفته، رشد کند و هویت این شهر قلمداد شود.
چاقوهای ساخت زنجان از نظر ظرافت قرار گرفتن قطعات کنار هم، متناسب بودن قسمتهای مختلف مثل: تیغه، دسته و غلاف چاقو با یکدیگر، آبکاری و قدرت برش در رده بهترین و مرغوبترین چاقوها قرار دارند.
چاقوسازی به دو دسته ساده و مرکب تقسیمبندی میشود. چاقوهای ساده از دو قسمت تیغه و قبضه تشکیل شده که این دو قسمت بوسیله دو محور با هم جفت میشوند. چاقوهای مرکب یا پیچیده که چند نوع هستند: چاقوی قلم تراش یک تیغه و دو تیغه، چاقوی فنری، چاقوی صحرایی، چاقوی آشپزخانه، چاقوی ضامندار معمولی، چاقوی ضامندار مغزی و چاقوی ضامندار فشاری؛ هر یک از این چاقوها دارای ویژگی و عملکردی خاص است که آنها را از باقی متمایز میکند.
برای ساخت چاقو در ابتدا فولاد را گداخته میکنند و در اندازههای مختلف برش میزنند سپس فولاد برش خورده را در مجاورت هوا قرار میدهند تا سرد شود و بتوان با سوهان آن را صیقل دهند، جلا دادن و سوهانکاری چاقو در اصطلاح چاقوسازی، آیینهکاری گفته میشود. قبضه چاقو یا از جنس آهن است و یا برنج که با کمک ابزار، آهن را حالت میدهند و برنج را با کمک ریختهگری آماده میکنند، قسمت بعدی محور چاقو است که محل اتصال تیغه به قبضه چاقو است و همانند لولا عمل میکند. تمام این قطعات پس از آماده شدن توسط استاد چاقوساز با دقت و ظرافتی خاص کنار هم قرار میگیرند و بهم متصل میشوند.