Old Name :
Amdaneh, Ekbatan, Hegmataneh
Name Describtion :
Amdanh's name in the books of the Assyrian
Population :
548,378
Area :
2,831 (kM2)
Train Station
Airport
همدان، پایتخت تاریخ و تمدن ایران، در دامنه کوه الوند در غرب ایران قرار گرفته است. شهری کوهستانی که مرکز استان Hamadan است. این شهر از قدیمیترین شهرهای ایران و جز کهنترین شهرهای جهان است چرا که قدمتش را به مادها نسبت دادهاند. آنچه در مورد ساخت شهر همدان جلب توجه میکند دایرهای شکل بودن ساخت شهر است که اگر در شب از بالا به آن نگاه کنید قابل مشاهده است، میدان مرکزی شهر همدان نقطه مرکز این دایره است.
از جاذبههای طبیعی همدان پارک عباسآباد است که بر روی تپه عباسآباد قرار گرفته و مکانی مناسب برای گردشگران است. تپه هگمتانه، کتیبههای گنجنامه، شیرسنگی، گنبد علویان، بقعه خضر، آرامگاه ابن سینا و آرامگاه باباطاهر، برجقربان، پل آبشینه، مسجدجامع، بازار همدان و میدان امام از مکانهای تاریخی همدان است.
همدان دارای فرهنگی غنی و ریشهدار و همسنگ با تاریخ چند هزار ساله خود است. آداب و رسوم بسیاری در این منطقه وجود داشته که به تحقیق ریشه در گذشتههای بسیار دور آن دارد و متاسفانه دستخوش تغییرات دنیای کنونی گشته و کمرنگ یا فراموش شده است. مراسم نوروز در میان همدانیها نیز همانند سایر ایرانیان که گذران معیشت آنان در ارتباط مستقیم با طبیعت و مظاهر و جریانات آن بوده بسیار اهمیت داشته و پر شکوه صورت میگرفته است. آنان سختی زمستان را به امید نوروز از سر میگذراندهاند و همواره با اجرای مراسمی به استقبال آمدن آن میرفتند. از جمله این مراسم میتوان «کوسه و زن - کوسه» را نام برد. این آیین که توسط یک زن و مرد چوپان نما اجرا میشد و همچون «حاجی - فیروز» پیامآور شادی و آمدن بهار طبیعت بوده است. کوسه و زن کوسه به جز چشمان خود تمام بدن را میپوشاندند و با پوشیدن لباسهایی از نمد و آویزان کردن منگوله و آویختنیهای دیگر و نواختن ساز و دهل از روستا به شهر میآمدند و به خانه اشراف میرفتند و عیدی را از پیش میگرفتند. به واقع کوسه و زنکوسه سر آمدن زمستان و ورود بهار را به مردم مژده میدادند.
قومیت و زبان
اکثریت مردم شهر همدان از قوم فارس هستند و به لهجه همدانی سخن میگویند. به دلیل تقسیم شدن همدان به چند محله کدخدانشین و اهتمام مردم هریک از این محلات به حفظ زبان و فرهنگ و سنن خود؛ لهجه همدانی دارای چند لهجه فرعی همچون حصاری، جولانی و ورمزیاری بوده است. محلههای ترکنشین نیز در همدان قابل مشاهده است.
مذهب
همدانیها مسلمان و به مذهب شیعه دوازده امامی هستند اما اقلیتهای مسیحی و یهودی نیز در همدان ساکن میباشند. مسیحیان ۵ کلیسا در همدان ساختهاند که اکنون در زمره آثار باستانی و دیدنی همدان به حساب میآید. در گذشته همدان به خاطر موقعیت خاص جغرافیایی خود یکی از قطبهای یهودینشین بوده است. از یادمانهای یهودیان در این شهر میتوان آرامگاه استر و مردخای را نام برد که سالانه محل بازدید بسیاری از جهانگردان است.
صنایع دستی
همدان یکی از مراکز عمده قالیبافی ایران است. قالی همدان سنگین و پر پشم است و به ویژه با داشتن ریشههای بلند از دیگر قالیهای ایرانی متمایز است. میتوان همدان را شهر قالیچههای ارزان قیمت نامید.
شهر همدان همچنین از مراکز مهم تولید و صادر کننده چرم در ایران است. چرمسازی در همدان پیشینهای طولانی دارد به طوریکه این شهر را شهر «دباغخانهها» مینامیدهاند.
سوغات
همدان قطب شیرینیهای غرب کشور است. برخی از شیرینیهای سنتی همدان تاریخی ۲۰۰ ساله دارند. از جمله این رهآوردهای شیرین میتوان انگشتپیچ، حلوازرده، کماج، شیرمال، نانچای و راحت الحلقوم را نام برد.
.